Ga naar hoofdinhoud

“Wie één mensenleven redt, redt de hele wereld” (oud Joods gezegde)

Deze Talmoedische uitspraak is meer dan een inspirerende oneliner en heeft in het joods rechtssysteem daadwerkelijk juridische implicaties.

De inwoners van Brunssum hebben in de Tweede Wereldoorlog onderdak geboden aan enkele honderden – voornamelijk Joodse – onderduikers, waaronder een 100 à 150 kinderen. Alle onderduiker(tje)s hebben de oorlog overleefd. Dit gegeven levert ontelbare verhalen op.

Een van de doelen van de Jack Aldewereld Stichting is om met de jeugd in gesprek te gaan over dilemma’s die volgen uit discriminatie en vooroordelen. “Wat zou jij doen”?
Leerlingen staan hier voor open, mits het op een herkenbare, gevarieerde en indrukwekkende manier wordt gebracht. Projecten op school zijn een succesvolle manier om aan te sluiten bij de belevingswereld van jonge mensen.
Erik Molnar, docent geschiedenis aan het Broekland College en bestuurslid van de Jack Aldewereld Stichting, vertelt:

“Menige school in onze regio is in de afgelopen jaren vertrouwd geraakt met een bezoek van Jack Aldewereld. Vaak vergezeld door zijn vrouw Ina. In de klassen vertelt Jack dan zijn indrukwekkend levensverhaal. Hoe hij als baby van een paar maanden oud naar Brunssum is gesmokkeld en pas veel later zijn ware afkomst en familiegeschiedenis ontdekte. Op onnavolgbare wijze doet hij zijn relaas vol oprechte emotie. Ook op Duitse scholen hangen de leerlingen aan zijn lippen. Verhalen uit de geschiedenisboeken krijgen opeens een gezicht als Jack zijn verhaal vertelt en leerlingen voelen dit aan.

Samen met leerlingen proberen wij een vertaalslag naar het heden te maken. Elementen uit het levensverhaal van Jack Aldewereld zijn vandaag de dag nog altijd relevant. Stereotype denkbeelden, vooroordelen en discriminatie, vinden ook nu nog helaas hun weg naar de klas. Op welke manier kun je deze onderwerpen bespreekbaar maken? Wanneer je aansluit bij de belevingswereld van leerlingen, kun je in gesprek gaan met ze over de Tweede Wereldoorlog, de holocaust, discriminatie en vooroordelen.

In 2021, hebben we in een geschiedenisproject aan het Broeklandcollege in Hoensbroek aandacht besteed aan Pater Wim van der Geest, een van de projecten van de Jack Aldewereld Stichting. Pater Wim van der Geest heeft veel betekend voor het verzet en met name de onderduik in Brunssum. Naast het project op school, werd buiten de klas door 3 leerlingen van Broekland en 2 leerlingen van Compass, 7 weken lang gewerkt aan een kunstwerk dat de inzet van de katholieke pater Wim van der Geest voor de joodse onderduikers symboliseert.

Ook betrekken we leerlingen jaarlijks bij kransleggingen in Brunssum, waarbij ook zelf geschreven gedichten door leerlingen worden voorgedragen.”

In de toekomst hoopt de Jack Aldewereld Stichting meerdere verhalen in te bedden in het onderwijsaanbod van verschillende scholen in de regio. Zo moet ook de samenwerking gezien worden die de stichting is aangegaan met de werkgroep ‘Stolpersteine Parkstad’, waar tal van adolescenten van verschillende scholen in participeren.

De Jack Aldewereld Stichting is ook betrokken bij de voorbereiding van meerdaagse studiereizen voor leerlingen naar het concentratiekampcomplex Auschwitz. Hiermee proberen we te verbinden en bruggen te slaan tussen leerlingen uit verschillende culturen en landen. Jongeren lering laten trekken uit de geschiedenis en vaardigheden aanleren om een positieve bijdrage te leveren aan een diverse maatschappij. Een samenleving waarin jonge mensen zich in vrijheid kunnen ontplooien en zichzelf kunnen zijn.